Nội dung chính
I. Nguồn gốc trầm hương
1. Trầm hương là gì?
Trầm Hương hay Trầm Gió, là một phần gỗ bên trong cây Dó bầu có chứa chất nhựa thơm được hình thành khi cây bị nhiễm một loại nấm mốc, bởi việc bị phá hoại bởi các tác nhân bên ngoài. Trước khi bị nhiễm bệnh, tâm gỗ không mùi và có màu nhạt. Tuy nhiên, khi quá trình lây nhiễm tiến triển, cây tiết ra một loại nhựa thơm sẫm để kháng cự sự tấn công này. Qua hàng chục năm, chất nhựa này ăn sâu vào tâm gỗ tạo ra Trầm Hương.
Thế nhưng, không phải cây Dó Bầu nào cũng có thể sinh ra Trầm, đôi khi cả 1000 cây dó mới cho ra 1 cây tích trầm. Vì vậy mà loại gỗ này đã quý lại càng khan hiếm hơn bao giờ hết.
Gỗ Trầm Hương chứa một lượng dầu rất lớn, có vị đắng, màu vàng nâu như sáp ong, tính ấm, nóng. Khoa học gọi nó với cái tên: Aquilaria crassna
Những cây dó có trầm thường bị xơ xác và thân có u, bướu, bị sâu đục, gò mối đóng, mảnh bom đạn găm vào, cây bị giông gió làm gãy cành hay bị sét đánh. Dân gian truyền rằng: Hương Trời bay theo gió đáp vào chỗ bị thương trên thân cây dó bầu hòa vào nhựa chảy ra từ vết thương ấy, được hun đúc qua thời gian bởi đất tốt, nắng, gió biển và các điều kiện tự nhiên đặc biệt khác, gọi là Linh Khí của Trời Đất.
Có nhiều lời đồn về cây trầm hương, tuy nhiên chúng không hề tồn tại như cách người ta hay nói mà chỉ là sự nhầm lẫn trong cách gọi tên.
2. Công dụng của Trầm Hương
Gỗ Trầm hương nổi tiếng với rất nhiều công dụng, lượng tinh dầu lớn và quý trong nó mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.
. Tác động tích cực về tâm linh, xua đuổi tà khí, mang đến vận lành cho người dùng: Mùi hương của trầm được coi là Linh khí giúp xua đuổi mọi khí xấu, mang lại may mắn, thuận lợi cho người sử dụng
. Ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực về Đông Y và Tây Y: Các nghiên cứu cho thấy Gỗ Trầm Hương có thành phần hóa học gồm: benzylaceton 26% metoxybenzalaceton 53% và terpen alcol 11%, acid cinamic và các dẫn xuất của nó, tất cả đều có lợi và được áp dụng trong các bài thuốc Đông Y chữa trị các bệnh về đau nhức, khó thở, nôn mửa rất hiệu quả.
. Tăng cường tổng hợp interferon trong các tế bào máu, tăng sức đề kháng, tăng khả năng chống oxy hóa và chống ung thư: Gỗ Trầm còn chứa một lượng lớn hợp chất quý Mangiferin, một chất có hoạt tính chống oxy hóa mạnh, được chứng minh có tác dụng kháng virus gây bệnh thủy đậu và zona, kích thích miễn dịch dịch thể và miễn dịch tế bào,
II. Các loại Trầm Hương
1. Kỳ Nam
Kỳ Nam là một họ có chất lượng cao nhất trong các loại Trầm, được coi là loại gỗ đắt giá nhất trong các loại trầm hương hiện nay bởi sự khan hiếm và khó khăn khi khai thác.
Số lượng Kỳ ngoài tự nhiên gần như đã cạn kiệt sau nhiều năm, rất hiếm khi bắt gặp được 1 cây Dó cho ra Kỳ, cũng vì thế mà Kỳ Nam rất ít được sử dụng vì giá trị thật có thể lên đến hàng chục tỷ đồng.
Nếu bạn được ai đó mời chào Kỳ Nam thì khả năng rất lớn đó không phải là Kỳ bởi số lượng người tận mắt sờ và cảm nhận Kỳ Nam tại Việt Nam chỉ đếm trên đầu ngón tay, vì vậy ngay cả người bán cũng không tự tin rằng sản phẩm của họ là Kỳ Nam.
Kỳ Nam – Trầm Hương cũng đều được hình thành từ vết thương của cây dó bầu, quá trình tuy khá giống nhau nhưng độ quý hiếm và công dụng thì cực kỳ khác biệt.
2. Trầm Hương tự nhiên
Trầm Hương được coi là họ phổ biến nhất và được sử dụng để làm tên gọi chung cho tất cả các loại Trầm.
Mặc dù độ khan hiếm không như Kỳ nhưng hiện nay để tìm thấy Trầm cũng được cho là cực kỳ khó khăn bởi việc phải lặn lội trong các cánh rừng sâu hàng chục ngày là việc rất nguy hiểm và gian nan.
Nếu như Kỳ cực kỳ đắt đỏ, gần như tuyệt chủng thì Trầm Hương tự nhiên hay còn gọi là Trầm Núi, còn khá nhiều ngoài thị trường và giá cả cũng dễ được chấp nhận. Giá của chúng có thể dao động từ vài triệu cho đến vài trăm triệu tùy loại.
Theo phân cấp thì chúng ta có 3 loại Trầm Hương tự nhiên như sau:
- Trầm Rễ: có tính chất gần giống với Kỳ Nam do rễ cây sanh ra nhưng không hoàn hảo như Kỳ, hàm lượng tinh dầu cao nên chìm hoàn toàn dưới nước.
- Trầm Kiến: thường có lỗ, có hang do kiến đục làm tổ trước khi cây thành trầm, hàm lượng tinh dầu tương đối nên chìm lửng dưới nước chứ không chìm hoàn toàn như Trầm Rễ. Các Phu Trầm thường có câu: “nhất kỳ, nhì kiến”, vì vậy mà loại Trầm này rất được dân chơi trầm ưa chuộng.
- Trầm Mắt Tử: Mắt tử có thể hiểu là một mầm sinh trưởng ở trên cây bị chết đi, trên cây Dó có những cành bị chết lâu năm, vô tình trở thành nơi tạo ra Trầm, một dạng tổn thương khiến cho dó bầu sinh trầm ăn quanh phần mắt chết đó.
Việc nhận biết và phân loại trên cũng cực kỳ khó khăn khi các phôi trầm được tiêu thụ đã không còn nằm trên thân cây. Vì vậy mà tại Thiên Mộc Hương, chúng tôi chủ yếu phân loại dựa trên xuất xứ địa lý của loại Trầm đó như sau:
- Trầm Việt Nam: Vân trầm rõ nét, đậm và dày, mùi thơm dịu nhẹ, ngọt, Trầm Việt có giá trị kinh tế rất cao và được săn lùng nhiều nhất.
Việt Nam được coi là Quốc Gia có Trầm Hương tốt nhất Thế Giới bởi tính chất thổ nhưỡng, tập trung ở các tỉnh miền Trung Khánh Hòa, Quảng Nam, Huế, Quảng Bình… Trầm Hương Khánh Hòa được coi là loại Trầm làm nên tên tuổi của Việt Nam trên bản đồ Trầm Thế Giới.
- Trầm Philip: Màu đen xám, vân rất dày và đậm, mùi thơm thanh nhẹ và ngọt.
Trầm Philip là một loại trầm có nguồn gốc từ Philippines. Philippines cũng có địa hình biển đảo như Indonexia nên Trầm Hương tại đây có màu sắc và mùi vị khá giống Trầm Indo. - Trầm Indo: Có màu đen sẫm, vân trầm loan dày rất đẹp, mùi thơm nồng, hạt trầm nặng.
Trầm Indo hiện tại cũng được khá nhiều người ưa chuộng với giá thành phải chăng và đặc biệt là có khả năng chìm nước cao. Tuy nhiên, mặt hàng này cũng đang dần khan hiếm và dễ bị làm giả trên thị trường nên các bạn khi mua hãy lưu ý nhé. - Trầm Lào: Có màu vàng xám hoặc màu xám gỗ, vân trầm hiện lên rõ, đều, mùi thơm ngọt nhẹ.
Các loại Trầm Hương Lào hiện được giới chơi trầm biết đến rất nhiều, mùi hương trầm Lào khá giống với trầm Việt vì thổ nhưỡng không quá khác biệt.
Với mùi hương cực kỳ chất lượng, Trầm Philip chỉ đứng sau Trầm Việt Nam.
Mặt hàng này không quá phổ biến vì có sự khan hiếm nhất định, tại Việt Nam, Thiên Mộc Hương là 1 trong những nơi kinh doanh Trầm Philip đầu tiên và có nguồn hàng tự nhiên chất lượng cao.
Giá thành không quá cao nhưng chất lượng vượt trội giúp cho mặt hàng này được nhiều dân Trầm lựa chọn, đặc biệt là các sản phầm vòng tay Trầm Philip.
3. Trầm tốc
Trầm Tốc cũng thuộc họ Trầm nhưng hàm lượng tinh dầu ít, số năm tích trầm trên cây thường từ 10-15 năm tùy loại, vân trầm thường xen dài theo thớ gỗ nên giá trị và chất lượng không cao bằng các loại còn lại.
Tuy vậy, so với Trầm hương nhân tạo thì Trầm Tốc vẫn thuộc loại có có chất lượng ổn định, cộng thêm mức giá vừa phải hợp túi tiền nên chúng được rất nhiều khách hàng tại Thiên Mộc Hương ưa chuộng.
Trầm Tốc có rất nhiều loại nhưng về cơ bản vẫn có thể chia ra làm 3 nhóm như sau: Tốc Banh, Tốc Kiến và Tốc Bông
4. Trầm nhân tạo
Hiện nay, Trầm hương nhân tạo ở ngoài thị trường có 2 loại phổ biến nhất là Trầm Sánh và Trầm ép dầu.
4.1. Trầm sánh
Trầm Sánh được tạo nên từ các lớp vỏ mỏng của cây dó bầu có ăn trầm, vì không thể khai thác dưới dạng khối gỗ nên người ta phải cắt thành từng lớp mỏng chồng lên nhau, các lớp này được gọi là sánh.
Sau đó dùng 1 một loại keo đặc biệt để ép chúng lại thành một khối phôi vuông vứt nhằm để tiện thành các sản phẩm khác nhau.
Trầm sánh thường chìm dưới nước nên hay gọi là trầm sánh chìm, vì 1 số hạn chế lớn của Trầm Sánh mà tại Thiên Mộc Hương chỉ giới hạn rất ít các sản phẩm làm từ chất liệu này.
4.2. Trầm ép dầu
Một trong các loại có giá trị thấp nhất và có thể được xem như là hàng giả là trầm ép dầu. Tức là tinh dầu sẽ được ép nhân tạo vào thân gỗ, khiến cho thân gỗ có mùi tựa như Trầm thật.
Người ta sẽ dùng thân cây dó bầu tiện thành các loại hạt, sau đó đun sôi trong nồi áp suất cùng tinh dầu Trầm, để mùi thơm cũng như tinh dầu có thể thấm vào trong từng hạt gỗ này.
Đương nhiên, loại Trầm này hoàn toàn không được kinh doanh tại đây.
Ngoài các cách phân loại kể trên, Trầm Hương còn được tách nhỏ hơn dựa vào tính chìm hay nổi trong nước nhờ vào hàm lượng tinh dầu của từng loại Trầm, từ đó còn có trầm chìm và trầm nổi trên thị trường.
III. Cách nhận biết gỗ trầm hương thật giả
Trên thị trường hiện có khá nhiều sản phẩm kém chất lượng từ gỗ trầm. Chúng được tạo ra với hình dạng và màu sắc khá giống với trầm thật.
Chính vì vậy người mua cần nắm những bí kíp phân biệt trầm thật giả để có thể đưa ra những lựa chọn thật chính xác khi mua Trầm.
Thông thường, chúng ta có thể nhận biết trầm hương thật giả qua 4 phương pháp phổ biến:
- Quan sát: nhìn vân dầu và màu trầm để dự đoán
- Ngửi mùi: dựa vào mùi thơm tự nhiên nồng hay dịu nhẹ để phân biệt
- Đốt trầm: dùng lửa đốt để nhận biết tính chất gỗ trầm
- Nếm trầm: dành cho những người có kinh nghiệm dùng vị giá để nếm thử tinh dầu trong gỗ
IV. Gỗ trầm hương có tác dụng gì và ứng dụng trong thực tế
1. Trầm hương đốt
Không phải ngẫu nhiên mà Đốt Trầm Hương đã trở thành một nét văn hóa trong đời sống. Đó là bởi vì đốt trầm còn mang ý nghĩa rất lớn về khía cạnh tâm linh.
Trầm được xem là linh mộc hấp thụ tinh hoa đất trời, dương khí rất mạnh, có tác dụng xua đuổi vận xấu, tai ương.
Đốt trầm để phát huy tác dụng là mang đến may mắn tốt lành cho gia chủ. Nhiều người còn tin rằng xông hương trầm giúp thanh lọc tính xấu của con người, loại bỏ đi năng lượng tiêu cực, giúp tâm tĩnh để vạn sự hanh thông.
Bên cạnh đó, việc này còn giúp tăng cường sự tập trung, giảm căng thẳng, phù hợp trong để đặt trong phòng làm việc hay dùng trong thiền định và yoga.
Một số sản phẩm từ trầm có thể dùng trong việc xông, đốt trầm được kể đến như: trầm hương miếng, tinh dầu trầm, bột trầm hương…
2. Vòng tay Trầm Hương
Một trong những sản phẩm nổi bật và được ứng dụng nhiều nhất ngày nay từ Trầm đó là vòng tay trầm hương, chuỗi hạt trầm hương.
Những chiếc vòng tay trầm hương ngày nay còn được kết hợp cùng với đá quý hoặc vàng, bạc để tạo nên những mẫu vòng trầm đầy thu hút và sang trọng.
Các chuỗi hạt trầm hương 108 hay trầm hương bọc vàng trở nên dần phổ biến trên thị trường trang sức gỗ tại Việt Nam.
Sản phẩm vòng tay trầm giờ đây là sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, giữa đẳng cấp và sang trọng, là món trang sức phong thủy mang lại sự may mắn, bình an, tài lộc cho chủ nhân mà bất kỳ ai cũng mong muốn sở hữu.
3. Nhang trầm hương
Nhang trầm hương cũng là một trong những ứng dụng nổi bật từ gỗ trầm trên thị trường.
Các xưởng trầm thường tận dụng các vụn trầm từ việc tiện hạt Trầm để xây nhuyễn lấy bột, kết hợp với keo bời lời tạo nên các loại Nhang trầm khác nhau.
Nhang trầm không chỉ thể hiện được ý nghĩa tâm linh, phong thủy mà nó còn bảo vệ được sức khỏe của người dùng khỏi những hóa chất độc hại nhờ vào việc sử dụng 100% thành phần tự nhiên.
Nhang trầm có 3 loại phổ biến có thể kể đến như: nhang trầm có tăm, nhang trầm không tăm, nhang khoanh trầm hương (nhang vòng) và nụ trầm hương
Ngoài ra, Trầm còn được ứng dụng trong lĩnh vực Y Tế để chữa bệnh, đặc biệt là các bệnh Ung thư, cũng như tạo ra các sản phẩm ít người biết tới như rượu xoa bóp trầm, nước hoa trầm, trà trầm hương…
V. Thị trường trầm tại Việt Nam
1. Tại sao trầm lại đắt?
Nhiều người vẫn thắc mắc tại sao trầm lại đắt đến như vậy, thậm chí còn đắt hơn cả vàng?
Không phải ở đâu trầm cũng có thể sinh sống và phát triển được, cũng như trong 1000 cây Dó mới cho ra 1 cây tích Trầm, mật độ phân bổ của nó cũng ngày càng ít dần đi khiến cho giá Trầm ngày càng đắt lên theo thời gian.
2. Trầm Hương nước nào tốt nhất?
Để đánh giá các loại trầm hương ở đâu tốt nhất, một trong những yếu tố mang tính quyết định đó chính là mùi hương. Mùi hương càng đậm chứng tỏ thời gian tích trầm càng lâu và lượng tinh dầu càng nhiều.
Trong tất cả các loại trên, thì trầm Việt Nam được đánh giá là loại có chất lượng tốt nhất, sau đó đến trầm Philippines, Indo và Lào.